Το 1987 ο Νίκος Σ. Νικολαΐδης, οπτικός στο επάγγελµα αλλά και ερασιτέχνης ηθοποιός, δωρίζει το σπάνιο θεατρικό του αρχείο στον Δήµο Λεµεσού. Με αυτή του την πράξη βάζει τον πρώτο θεµέλιο λίθο για τη δηµιουργία του Θεατρικού Μουσείου Κύπρου.
Ο Νίκος Σ. Νικολαΐδης (1909-1989), από τα νεανικά του χρόνια µέχρι και τον θάνατό του, συνέλεγε συστηµατικά οτιδήποτε υλικό σχετικό µε το θέατρο και τη θεατρική δραστηριότητα στην Κύπρο. Η απόφασή του να κληροδοτήσει τη σπουδαία αυτή συλλογή του στον Δήµο Λεµεσού, αποτέλεσε και την απαρχή µιας µακροχρόνιας έρευνας και προσπάθειας που έκαναν από κοινού ο Δήµος Λεµεσού και ο Θεατρικός Οργανισµός Κύπρου για την ίδρυση ενός Θεατρικού Μουσείου, διαβλέποντας την ανάγκη για διαφύλαξη της θεατρικής ιστορίας του τόπου.
Το 1989, δύο χρόνια µετά τη δωρεά Νικολαΐδη, άρχισαν οι διεργασίες για τη δηµιουργία του κατάλληλου χώρου που θα στέγαζε το Θεατρικό Μουσείο. Μετά από τη γενναιόδωρη δωρεά του Πάνου Σολοµωνίδη προς τον Δήµο Λεµεσού, αγοράστηκε το λιθογραφείο Κουβά, το οποίο µετατράπηκε σε Πολιτιστικό Κέντρο Πάνος Σολοµωνίδης και εγκαινιάστηκε το 2010. Σήµερα ο χώρος αυτός στεγάζει το Θεατρικό Μουσείο Κύπρου, το οποίο εκτός από το θεατρικό αρχείο του Νίκου Σ. Νικολαΐδη, περιλαµβάνει το αρχείο του Γεώργιου Φιλή αναφορικά µε τον Οργανισµό Θεατρικής Ανάπτυξης Κύπρου (ΟΘΑΚ), το φωτογραφικό αρχείο του Γιώργου Βατυλιώτη, υλικό από το αρχείο του Θεατρικού Οργανισµού Κύπρου, καθώς και υλικό από επαγγελµατίες του θεάτρου και θιάσους που δώρισαν ή παραχώρησαν επί δανείω αντικείµενα από το αρχείο τους.
Έντυπο υλικό, κοστούµια, µακέτες, σκηνικά αντικείµενα, σκίτσα σκηνικών και κοστουµιών, αναπαραστάσεις σκηνικού και φωτογραφίες, αποτελούν σήµερα τα εκθέµατα της µόνιµης συλλογής του Θεατρικού Μουσείου Κύπρου, µέσα από τα οποία ο κάθε επισκέπτης προσκαλείται σε µια νοερή διαδροµή στην θεατρική ιστορία του τόπου.
Το Θεατρικό Μουσείο Κύπρου παρουσιάζει την ιστορία της θεατρικής δραστηριότητας στην Κύπρο από την αρχαιότητα µέχρι σήµερα. Συγκεκριµένα, η ιστορική αναδροµή αρχίζει από τα αρχαία θέατρα της ελληνιστικής και ρωµαϊκής περιόδου για να φτάσει µέχρι το 2010. Μέσα από την ιστορική αυτή αναδροµή αναδεικνύονται παράλληλα και οι διαφορετικές πτυχές που συνθέτουν την τέχνη του θεάτρου, καθώς και των ανθρώπων που την υπηρετούν.
Το Θεατρικό Μουσείο Κύπρου εγκαινιάστηκε στις 26 Μαρτίου 2012 από τον τέως πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Δημήτρη Χριστόφια, επί Δημαρχίας Ανδρέα Χρίστου, και με την ακόλουθη σύσταση του Διοικητικού Συμβουλίου:
Ανδρέας Χρίστου, Πρόεδρος
Δημήτρης Καραγιάννης, Αντιπρόεδρος
Γιωργούλλα Λεωνίδα, Γραμματέας
Γιώργος Παπαγεωργίου, Μέλος
Μιχάλης Βασιλείου, Μέλος
Πέρσα Παπαϊωάννου, Μέλος
Ρέα Μαδέλλα – Ιωαννίδου, Μέλος
Μαρίνα Μαλένη, Μέλος
Μάριος Ζέρβας, Μέλος
Δρ. Άντρη Κωνσταντίνου, Μέλος
Αντιγόνη Σολομωνίδου, Μέλος
Πάνος Σολομωνίδης, Επίτιμο Μέλος
In 1987, Nikos S. Nikolaides, an optician by profession and an amateur actor, donated his rare theatre archive to the Municipality of Lemesos.
By doing so he laid the foundation stone for the establishment of the Cyprus Theatre Museum.
From a very young age and until his death, Nikos S. Nikolaides (1909-1989) systematically collected material relating to theatre and its
activities in Cyprus. His decision to bequeath this important collection to the Municipality of Lemesos was the beginning of joint efforts
carried out by the Municipality of Lemesos and the Cyprus Theatre Organisation for the establishment of a Theatre Museum, which would
preserve the history of theatre in Cyprus.
In 1989, two years after Nicolaides’ donation, the process of finding a suitable site which would house the Cyprus Theatre Museum began.
After Panos Solomonides’ generous donation to the Municipality of Lemesos, the Kouvas printing factory was purchased, which was
gradually transformed into the the Panos Solomonides Cultural Centre that opened its doors in 2010. Today, this venue houses the Cyprus
Theatre Museum, which, apart from the collection of Nikos S. Nikolaides, also includes Giorgos Filis’ archive with material of the Organisation for the Development of Theatre (OTHAK), Giorgos Vatyliotis’ photographic archive, material belonging to the Cyprus Theatre Organisation, as well as exhibits from many theatre professionals and companies that donated or lent various objects from their unique collections.
Printed material, costumes, scale models, props, set and costume designs, as well as photographs and posters constitute the exhibits of
the permanent collection of the Cyprus Theatre Museum, giving visitors the opportunity to take a virtual tour in the island’s history of theatre.
Cyprus Theatre Museum was inaugurated on March 26, 2012 by the former president of the Republic of Cyprus, Dimitris Christofias, under Mayor Andreas Christou, and with the following recommendation of the Board of Directors:
Andreas Christou, President
Dimitris Karagiannis, Vice President
Giorgoulla Leonidas, Secretary
George Papageorgiou Member
Michalis Vassiliou, Member
Persa Papaioannou, Member
Rea Madella – Ioannidou, Member
Marina Maleni, Member
Marios Zervas, Member
Dr. Andri Constantinou, Member
Antigone Solomonidou, Member
Panos Solomonidis, Honorary Member